EKSİ 25 DERNEĞİ HATAY DEPREM BÖLGESİ SAHA ANALİZ RAPORU
Eksi 25 Derneği’nden 6 kişilik bir grup 6 Şubat depremlerinin şiddetli yaşandığı Hatay iline bir haftalık inceleme izleme araştırması için Eskişehir’den ulaştı. Ekip bir hafta boyunca yaptığı ilçe ziyaretlerinde mevcut durumu, sağlanan hizmetleri, eksikleri, ihtiyaçları saptadı. Süreçte yerleşkelerdeki görevlilerden, halktan ve resmi yetkililerden bilgi aldı. Saha ziyaretlerinde yapılan görüşmelerde dile getirilen eksikler ekip tarafından sağlanıp tedarik edildi. Ekip konaklamayı Eksi 25 Derneği üyesinin evinde sağlandı. Saha araç kiralanarak gezilmiştir. Güvenlik sebebiyle Reyhanlı ilçesine ziyaret gerçekleştirilememiştir.
1. Gün 11 Şubat 2023 Cumartesi: Erzin, Dörtyol, Karaağaç
Hatay il sınırlarında olup en az zarar gören ve güvenli bölgelerden biri olan Erzin ilçe merkezinde hasarlı bina görülmedi. İlçe genelindeki vefat eden 12 kişinin İskenderun veya Antakya’da yaşadıkları bilgisine ulaşıldı. Halkın ihtiyacını karşılayabileceği marketler, büfeler, fırınlar, giyim mağazaları açık, halk rutin sosyal yaşantıyı sürdürüyor. Yas, korku ve tedirgin bir hava hakim. İnsanlar evlerine girmeye korktukları için bazı evlerin önünde çadırlar görüldü. Bu bölgede psikososyal destek çalışmalarına ihtiyaç duyulmaktadır.
Dörtyol merkezde hasarlı binalar görüldü.
Karaağaç bölgesinde Bodrum Belediyesinin boş bir arazideki mutfak tırı işler halde. 3 öğün 500 kişilik yemek kapasiteli 30 gönüllüden oluşan ekibin 12 si arama kurtarma diğerleri yemek pişirme ve dağıtımda görevli. Personel donanımlı ve güçlü bir görüntüye sahip. 20’ye yakın gıda konteyneri vardı. Pişirilen yemekleri ihtiyaç sahiplerine kendi araçları ile ulaştırma işini de üstlenmiş organize bir ekip. Ekibin yakındığı nokta telefonla gelen asılsız yemek ihtiyacı talepleridir. Çay, kahve, meyve, çorba, sulu yemek gibi zengin menüler vardı.
Karaağaç EXPO fuar alanında Expo yönetim birimi ve teknik ekibinden görevlilerin koordinesinde barınma hizmeti veriliyor. Altındağ Belediyesi Expo kapalı alanında barınan 500 kişiye 2 öğün sıcak yemek dağıtımı yapıyor. Isınma, tuvalet, açık alan sorunu yok. 6 kadın 6 erkek 2 engelli tuvaleti var ve barınma hizmetinden faydalananlar ortak alanları sırayla temizliyor. Her yaş grubundan 50- 60 çocuk barınıyor. Çocuklar için oyun alanı veya oyuncak yok, ortak alanda yetişkinlerle tüm günü geçiriyorlar. Yetişkinler tüm günü yatarak ve oturarak geçiriyor. Sosyalleşme başlamış, psikososyal çalışmalarının başlayabileceği bir yerleşkedir. İnsanların konuşma konusu genelde deprem, ilk gün ne yaptıkları, kayıpları üzerine.
Karaağaç bölgesindeki ihtiyaçlar; rüzgar ve su geçirmeyecek dayanıklı çadır, seyyar tuvalet, battaniye/banyo, yeni doğan, bebek, çocuk ve kadın temizlik ve hijyen malzemeleri, özel gereksinimli veya süreğen hastalığı olan çocuklar/yetişkinler için gıda (glutensiz, çölyak…) Kuş yemi ve köpek maması.
2. Gün 12 Şubat 2023 Pazar: Arsuz/Gözcüler, Çetillide bir site ile bazı evlerde hasar ve yıkım var, bunun dışında günlük hayat devam ediyor. Çok ciddi bir sorun olmamasına rağmen yardım kamyonları mahalle aralarında dağıtıma devam ediyor. Bazı evlerde depremden bağımsız olarak yoksulluk vardı. Mahallenin girişinde çadır alanı vardı. Burada Suriyeli yerleşkesi ile karşılaşıldı. Çocuklar ebeveynsiz, güvenlik riski olan durumlarda gözlemlendi.
Arsuz merkezinde sahil ve sahil yolunda daha çok yazlık ve oteller bölgesinde yıkım fazla ancak sezon dışı olduğundan nüfus yoğunluğu az, dolayısıyla can kaybı da az. Arsuz otel tamamen yıkılmış. Az katlı yazlıklar çok zarar görmemişken çok katlılar zarar görmüş. Gözcüler’de Denizli Çayeli Belediyesi 5000 kişi kapasitesi olmasına rağmen 3000 kişilik sıcak yemek hizmeti sunuyor. Ekip mutfakla aynı çadırda barınıyor. Yemek için kullanılan 5’lt lik su ihtiyacı dile getirilmesi üzerine temin edilerek ulaştırıldı. Yemek servisi açık alanda yapılıyor. İnsanlar yemeklerini ayakta veya yerlerde yiyorlar. Türkiye Komünist Hareketi çay dağıtımı yapıyor. Şok ve A101 marketlerin cam kapı ve duvarları zarar görmüş olmasına rağmen yağmalanmamış durumda.
Arsuz sahilde açık olduğu düşünülerek dinlenmek amacıyla bir cafeye girildi, sahipleri 5-6 kişi ve 1 kedi; cafede yaşıyorlar, yarım saat sonra bizi fark edip geldiler, çay ikram ettiler, iletişime kapalı ve şok halindeler, yaslı ve üzgünler, orada dinlenip çalışmak için izin alındı ve ekip ara ara orada dinlendi.
Karaağaç EXPO Fuar Alanı: Bu alanda yaşayan çocuklara yönelik etkinlik planlandı ve yönetime bilgi verilerek güvenlik görevlisi eşliğinde gerçekleştirildi. Alan sorumluları ve güvenlik eşliğinde boyama kitabı (96) ve pastel boya (200) dağıtımı yapıldı. Çocuk ve yetişkinler yoğun ilgi gösterdi. Hatta boyama kitabı ve kalemlerini talep eden yetişkinler oldu, rahatlamak için ihtiyaçları olduğunu söyleyen yetişkinlere de dağıtım yapıldı. İnsanlar bu alanda iletişime ve konuşmaya çok istekliler. Kapalı alan girişinde 4-12 yaş aralığında 15 çocuk ve ebeveynleri eşliğinde tanışma ve oyun etkinlikleri yapıldı. Çocuklardan ve ebeveynlerden oldukça olumlu geribildirim alındı. Devam edelim, renk/top oyununu yine oynayalım, hava aydınlıkken dışarıda da oynayalım, yarın yine gelin şeklinde geri bildirimler aldık. Etkinliği çocukları ailelerinin görüş alanı dışına çıkarmadan, ortak yaşam alanının boş kısmında gerçekleştirdik. Bu bölgedeki aileler çocuk kaçırma olayları konusunda çok tedirgin ve aşırı uyarılmışlar. Bu nedenle mümkün olduğunca ailelerin de katılımını destekledik, etkinliği görüş alanı içinde planladık. EXPO alanı yetkilileri de çalışmalardan memnuniyetini dile getirdi. Büyükşehir Belediyesi Expo sorumlusu özellikle gelip tanışarak teşekkürlerini dile getirdi.
Expo alanında yaşayan bebeğin mama, biberon gibi ihtiyaçları karşılandı. Yönetime verilen malzemeler, ilaçlar sahra hastanesine ulaştırılmak üzere EXPO yönetimine teslim edildi. EXPO gönüllü çalışanlarından kimi mescit talebinde bulundu. Yetişkinler için de mandala ve boya siparişi verildi. Bu alanda yaşayan insanların bir etkinliğe ihtiyaçları vardı, aslında oyalanmaları ve bir şeylere yardım etmelerinin faydalı olacağı görüşündeyiz. Yetkililerden alınan bilgiye göre bu alana Hatay Büyükşehir Belediyesi taşınacak ve bu alanda yaşayan depremzedeler Bodrum Belediyesinin çadır ve konteyner yerleşkesine nakledilecek. Büyükşehir belediyesi hasarlı olduğu için bir süre faaliyetlerini buradan yürütecek, personeller ve aileleri de bu alanda konaklayacaktır. İspanyol sağlık ekipleri tarafından çadır yerleşkelerinin ve fuar alanının yanına sahra hastanesi kurulmuş ve bir gün sonra hizmete başlayacaklarını açıkladılar.
3. Gün: 13 Şubat Pazartesi: Samandağ, Antakya
Arsuz -Samandağ sahil yolu az kullanılan engebeli bir yol, açık ve güvenli. Birkaç noktada asfaltta çökmeler var. Konacık mahallesinde müstakil evler bile zarar görmüş durumda, evlerde yaşam devam ediyor, çadır yerleşkesi yok. Yardım tırları dağıtım yapıyordu. Işıklı mahallesinde evler tek katlı ve zarar görmemiş bu sebeple insanlar evlerinde yaşamaya devam ediyor. Herhangi bir yardım dağıtımı gözlenmedi. Bazı evlerin önünde çadırlar var. Korktuğu için çadırda kalan insanlar vardı.
Samandağ: Sahil boyunca kurulan çadır yerleşkesi var, güvenlik güçleri her yerde. Sahildeki bir otelde sivil görevliler yardım dağıtımı yapıyordu. Hasarlı ev sayısı oldukça fazla. Özellikle Antakya girişinde yıkım daha fazla. Evler boşaltılmış, insanlar çadırlara yerleştirilmiş durumda. Marketler yağmalanmış. Uşak Belediyesi çöp ve temizlik ekibi destek veriyor. Bazı hasarlı evlerde yaşam devam ediyor. Su yok. Elektrik ilk iki gün yokmuş. Eskişehir Valiliği ve Eskişehir Milli Eğitim Müdürlüğünün yemek konteynerinde 5- 6 kişilik ekipte bir iki gönüllü üniversite öğrencisi var. Eskişehir Sanayi Odası mutfağa sürekli erzak tedarik ediyor. Sürekli sirkülasyon ve yoğunluk sebebiyle yararlanıcı sayısı bilinmiyor. Babel Cafe ve bahçesi barınma alanı olarak açılmış. Mutfağa kadınlar yardım ediyor, tuvalet temizliğine yardım ediyor, şebeke suyu yok. Kuru bakliyat mevcut ve sebze ihtiyacı var. Cafenin önüne çadır yerleşkesi kurulmuş. Kadıköy Belediyesi, İstanbul Cemevi, Diyarbakır Arama Kurtarma Ekibi çadır kuruyor. Çocukların ihtiyacına yönelik hiçbir materyal ulaşmamış. Çocuklar tüm günü yetişkinlerle aynı ortamda ve aynı şeyleri yaparak geçiriyor.
